مرکز پاسخگويي: دفتر تبليغات اسلامي
گروه: امامت و تشيع
موضوع اصلي: امامت و تشيع
موضوع فرعي: خطبه امام سجاد در شام
حضرت سجاد(ع) در خطبه هاي خود در شام فرموده است: "فرزند كسي هستم كه با دو نيزه يا شمشير جهاد كرد"،اين مطلب را توضيح دهيد.


پاسخ:
امام سجاد(ع) در هنگام خطبه خواندن در شام به بيان فضايل و ويژگيهاي پيامبر(ص) و خاندان حضرت پرداخت. در هنگام بيان ويژگيهاي امام علي(ع)، از حضرت به عنوان يعسوب الدين و قائد غرالمحجلين ياد نمود و يكي از ويژگيهاي امام علي(ع) را جنگ وي با دو شمشير بيان كرد.(1) مقصود از آن كه امام علي(ع) با دو شمشير جنگيد، آن است:

طبق گزارش برخي از مورخان در جنگ احد كه حضرت ميجنگيد، شمشيرش شكست، پيامبر خدا "ذوالفقار" خود را به او داد تا با آن بجنگد و از جان پيامبر(ص)دفاع كند، علي(ع) با ذوالفقار به قلب دشمن حمله كرد. هر كسي نزديك ميشد، با شمشير علي(ع) به هلاكت ميرسيد. دشمن از دور و نزديك آن قدر با تير و نيزه بر بدن علي(ع) زدند كه بنابر بعضي از روايات، زره حضرت از هم گسيخت و جان علي(ع) به خطر افتاد.رسول خدا در اين هنگام دست به دعا برداشت و براي حفظ جان علي(ع) سر به آسمان بلند كرد و چنين دعا نمود: "بار خدايا! همانا محمد بنده و رسول توست، بار خدايا! براي هر پيامبري، وزيري از اهلش قراردادي، تا به وسيل? او بازوي او را قدرت ببخشي، و او را در كار رسالتش نزديك گرداني، خدايا! براي من وزيري از اهل علم - يعني برادرم علي بن ابي طالب - را قرار ده كه او برادر و وزير خوبي است" (2)

پيامبر اين دعا را خواند و همچنان به درگاه خدا تضرع ميكرد. در اين هنگام ندايي از آسمان رسيد. پيامبر(ص) سر برداشت، ديد جبرئيل در حالي كه چهار هزار فرشته كنار او ايستادهاند ندا ميدهند:

لافتي الا علي لا سيف الاّ ذوالفقار؛(3)

جواني نيست جز علي و شمشيري نيست جز ذوالفقار

امام سجاد (ع) با بيان اين ويژگي همين با دو شمشير جنگيدن در صدد آن بود كه افكار عمومي مردم شام را متوجه خدمات ارزنده امام علي(ع) به اسلام نموده و نقش حضرت در گسترش و حفظ اسلام ودفاع از پيامبر را بيان كند و اثبات نمايد فضايل و افتخارات از آن علي و آل علي(ع) است اين در حالي است كه ابوسفيان كسي بود كه نه تنها براي دفاع از اسلام نجنگيد، بلكه تا مدت بسيار عليه اسلام مبارزه نمود و خود پرچمدار كفر در جنگ احد بود.

پي نوشت:

1 - بحار الانوار ، ج 45، ص 138- 139.

2 - بحار الانوار ، ج 20، ص 105؛ كامل ابن اثير، ج 1، ص55.

3 - همان.