مرکز پاسخگويي: دفتر تبليغات اسلامي
گروه: امامت و تشيع
موضوع اصلي: سن امام در واقعه كربلا
موضوع فرعي: سن امام سجاد
امام سجاد(ع) در واقعهء عاشورا چند سال داشت و آيا شهربانوزنده بود؟


پاسخ:
مرحوم شيخ مفيد در مي گويد: مادر امام زين العابدين ,شاه زنان , دختر يزجرد پادشاه ايران بود و برخي گفته اند: نام آن زن بود. اميرالمؤمنين 7حريث بن جابر حنفي را حاكم يكي از شهرهاي ايران كرد و اودر جنگي , دو تن از دختران يزجرد را اسير كرد و براي حضرت فرستاد. علي 7كي از آن دو دختر را به فرزندش حسين و ديگري را به محمد ابن ابي بكر بخشيد.امام زين العابدين 7از آن زن متولد شد. ولادت امام زين العابدين 7در سال 38جري در مدينه است . او در هنگام شهادت پدر بزرگوارش 23سال داشت و درسال 95هجري در مدينه در سنّ 57سالگي به شهادت رسيد.(1)

مشهور اين است كه اسارت دختران يزدگرد, توسط عمر خليفهء دوم بود, نه درسال 37هجري , اما چون بعد از 12هجري كه خلافت عمر شروع مي شود, امام حسين 7حدود سيزده يا چهارده سال داشت , بعيد است اين ازدواج صورت گرفته باشد. ثانياً: تولّد امام زين العابدين سال 37يا 38بود بنابراين بايد شهربانو متجاوزاز بيست سال , از امام حسين بچه دار نشده باشد و اين بعيد است .

از اين رو قول مشهور ظاهراً صحيح نيست . اما كنيزكاني كه به عنوان اسير درزمان خلافت عثمان يا در زمان علي 7از ايران گرفته شدند, ممكن است ازسركردگان و شاهزادگان ايراني باشند و امام حسين با يكي از آن ها ازدواج كرده وعلي ابن الحسين 7از او متولد شده باشد.

مرحوم صدوق (ره ) مي نويسد: مادر علي ابن الحسين 7هنگام وضع حمل درگذشت و كنيزي از كنيزكان پدرش تربيت علي بن الحسين را به عهده گرفت . امام سجاد او را مادر خود مي دانست .(2)

(پـاورقي 1.شيخ مفيد, الارشاد, ج 2 ص 138

(پـاورقي 2.سيد جعفر شهيدي , زندگاني علي بن الحسين , ص 26 ج 2 ص 368