شرح :

پيامبر اكرم صلي الله عليه و آله و سلم فرمود : بعثت بالحنيفيه السهله السمحه : من به ديني مبعوث شدم كه بسيار آسان و قابل عمل است . سبك قانون گذاري در اين آيين مقدس به گونه اي است كه تكاليف در حد توان انسان مي باشد و انجام دستورات آن ساده و آسان است ؛ مثلا در شبانه روز نماز واجب 17 ركعت است ، روزه در سال فقط يك ماه واجب گشته و حج در تمام عمر فقط يكبار لازم است . اين سهولت در تمام احكام مالي و عبادي ديگر نيز ملاحظه گشته كه اگر دقيق ملاحظه كنيم خواهيم ديد كه آيين مقدس اسلام بر هيچ كس سخت و سنگين نمي باشد، بلكه هر فردي بيش از آنچه بر او واجب و يا انجام آن حرام است داراي توان تكليف پذيري است و خداي متعال بر امت اسلامي اين منت را گذارده كه اين آيين مقدس به صورتي سهل در اختيار مردم قرار بگيرد.

در سوره بقره آيه 185 فرمود : يريد الله بكم اليسر و لا يريد بكم العسر . (275)

هم چنين خداوند با امر به توبه : فتوبوا توبه نصوحا از گذشته سياه و آلوده تبهكاران مي گذرد، ولي در امت هاي سابق اين چنين نبوده ، زيرا جزاي گنهكاران را جريمه هاي كلان قرار مي داد.

مثلا در آيه 60 سوره نساء فرمود : فبظلم من الذين هادوا حرمنا عليهم طيبات احلت لهم : پس به سبب ظلم يهوديان ، امور پاكيزه اي را كه بر ايشان حلال كرده بوديم حرام نموديم .

و نيز در آيه 157 اعراف مي فرمايد :

و بضع عنهم اصرهم و الاغلال التي كانت عليهم : و بار سنگين آن ها را بر زمين گذاشتيم و غل هايي كه بر خود داشتند.

يعني از امت پيامبر اسلام آن سلسله از اموري كه قوم بني اسرائيل را از خيرات منع مي كرد و تمامي آن چيزهايي كه آنان را مقيد مي ساخت و محدود مي كرد برداشته شده است .

در قوم يهود آن گاه كه مجرمان به گناهي آلوده مي شدند، كيفرهاي سختي براي آن ها مقرر مي شد، به طوري كه بسياري از چيزهايي كه براي آن ها حلال بود ممنوع مي شد؛ همانند منع از صيد ماهي كه فقط در روزهاي خاصي مي بايست به صيد ماهي مي پرداختند. اما در اسلام به وسيله توبه كه به معني بازگشت از كارهاي ناسزاي قبلي است ، خداي متعال از جرم ما مي گذرد. اين دين يك سلسله تكاليف كه از حدود قدرت و توانايي ما نه تنها خارج نيست ، بلكه بسيار كمتر از درجه توانايي ما است بر ما مقرر فرموده و از اين باب عذري براي ما باقي نگذاشته است .

پس اگر فردي به گمراهي افتاد، در روز جزا خواهد فهميد كه تنها مقصر خود اوست و با تمرد از تكاليف آسان ، خود را به عذابي اليم مبتلا گردانده است .