قبل از آنكه پيرامون موضوع فوق بحث نماييم به گفتاري از فلاسفه و دانشمندان مسلمان و غير مسلمان پيرامون آثار دعا و پيامدهاي سوء بي توجهي انسانها به اين عنصر كارساز اشاره مي نماييم.

امام خميني در اين خصوص مي فرمايد:

«بيشتر كساني كه محكوميت يافته و در زندان ها محبوس مي باشند افرادي هستند كه با دعا سر و كار ندارند.»

ابوحامد غزالي مي گويد:

«دعا تنها وسيله و سببي است براي رفع بلا و جلب رحمت خداي جل و علا همانگونه كه سپر سببي است براي اينكه انسان را از حربه دشمن محافظت نمايد.» [1] .

تاگور (عارف نامدار هندي) مي گويد:

«تنها از راه نغمه سرايي و مناجات مي توان به حريم او راه يافت.» [2] .

سازمان طبي لورد (محل مقدس نزد مسيحيان)

«هيچ ملتي در تاريخ و هيچ تمدني در گذشته به زوال قطعي فرونرفت مگر آنكه پيش از آن، سنت نيايش ضعيف شده بود.»

علامه طباطبايي مي فرمايد:

«منظور از عبادت در آيه 60 سوره مؤمن كه ترك آن موجب قهر الهي خواهد شد، دعا است.» [3] .

دكتر الكسيس كارل معتقد است:

«ما بايد به روح و اخلاق خود برگرديم و بيش از آنچه به صنعت اتومبيل سازي براي بدست آوردن نتايج مادي مي پردازيم بايد به روح و اخلاق خود بپردازيم جاي ترديد نيست كه خود علوم طبيعي نمي تواند به ما عقل و اخلاق و توازن عصبي و ايمني و سلامتي بدهد.»

ويل دورانت مي گويد:

«قدرت خبرگيري و خبرسازي روزانه و در سطح جهاني را صد برابر افزايش داده ايم اما گاهي نيز بر اجداد خود غبطه مي خوريم.» [4] .

«توين بي» مورخ مشهور انگليسي در رابطه با فاصله گرفتن جامعه با اخلاق و معنويت مي گويد: «تجربه نشان داده كه نه توسعه نظامي و سياسي و نه ترقيات صنعتي و تكنيك مقياس ترقي واقعي نيست.» [5] .

با مروري بر جملات فوق به اهميت دعا بيشتر پي مي بريم و به نحوي مي توان آثار دعا را در تغيير سرنوشت انسان و جامعه لمس نمود. بدون شك يكي از علل انحطاط تمدن ها و سقوط حكومت هاي گذشته فاصله گرفتن از دعا و معنويت است كه با تجربه و آثار بجاي مانده از آنها ثابت مي شود.

علاوه بر آنكه قرآن كريم به عنوان يك هشدار و زنگ بيدار باش آن را مورد تأكيد قرار داده و مي فرمايد:

«و اذا اردنا ان نهلك قرية امرنا مترفيها ففسقوا فيها فحق عليها القول فدمرناها تدميرا» [6] .

از مجموع آيات و روايات متعدد به اين نتيجه مي رسيم كه هر گاه قوم و جامعه اي از دعا و معنويت فاصله بگيرد و به فسق و گناه روي آورد، فرجامي جز تيره بختي و هلاكت نخواهد داشت.