بازگشت

تعليم بزرگ منشي و بلند همتي


از ويژگي هاي صحيفه سجاديه آن است كه خوي بزرگ منشي و داشتن همت بلند را به ما مي آموزد.

براي رسيدن به مقامات عاليه داشتن همت بلند و بزرگ منش بودن شرط ضروري است، امام سجاد (ع) در صحيفه سجاديه انسان را اين طور پرورش مي دهد.

صحيفه سجاديه علي (ع) در يكي از دعاهايش مي فرمايد:

«اللهم صن وجهي باليسار و لا تبتذل جاهي بالاقتار فأسترزق طالبي رزقك و استعطف شرار خلقك و أبتلي بحمد من اعطائي و أفتتن بذم من منعني و انت من وراء ذلك كله ولي الاعطاء والمنع» [1] .

خدايا تمام روزي ها از دست تو و به دست تو است. مرا بدون واسطه اين و آن از روزي خود برخوردار كن. نه چنان كه روزي من به دست اين و آن باشد؛ كه از غير به من چيزي برسد و من ناچار شوم غير را مدح كنم؛ در حالي كه همه نعمت ها از تو است و مسئول دادن و ندادن توئي.

خود حضرت نيز اين چنين بود، در تاريخ آمده وقتي امام سجاد (ع) به مكه مشرف شدند به حضرت عرض كردند: مأموران هيأت حاكمه باغ شما را در مدينه غصب كردند، حال كه عبدالملك خليفه از شام به مكه آمده تظلم كنيد و از او كمك بخواهيد، حضرت فرمود:

«ويحك أفي حرم الله اسئل غير الله عزوجل» [2] .

واي بر تو، آيا من در كنار خانه خدا از غير خدا درخواست كنم؟

علماي علم اخلاق نيز گفته اند همت بلند داشته باشيد و از خدا بخواهيد كه برجسته ترين و بهترين انسان هاي نمونه باشيد. از اين رو در شب هاي جمعه از خدا مسئلت مي كنيم كه خدايا مرا به جائي برسان كه از من بالاتر كسي نباشد. در دعاي كميل هم مي خوانيم:

«واجعلني من احسن عبيدك نصيبا عندك و أقربهم منزلة منك و أخصهم زلفة لديك»

پروردگارا من را از بهترين بندگانت قرار ده كه بيشترين بهره را از تو مي برد و مرا از نزديكترين و خاص ترين آنها به خودت قرار ده.

بنابراين همت و فكر بلند و بزرگ منشي از خصايص مردان الهي، شيران روز و زاهدان در شب است.

آنچه ذكر شد درنگي در ويژگي هاي صحيفه سجاديه، اين كتاب زلال پر فروغ و پرستش و عبوديت بود. اميد است با تحقيق و تأمل بيشتر در اين كتاب بزرگ و نشر معارف آن جوامع اسلامي بيشتر با آن آشنا شده و دلهاي تشنگان معرفت سيراب گردد.


پاورقي

[1] بحارالانوار / ج 92 / ص 297.

[2] بحارالانوار / ج 46 / ص 63.