بازگشت

قطعي الصدور بودن


صحيفه سجاديه از معدود كتاب هاي نوشته شده در قرن اول هجري است كه امام سجاد (ع) آن را املا نمود و امام باقر (ع) و برادرش زيد بن علي آن را در دو نسخه نوشته اند و از كتب مشهور و متواتر است و نيازي به سند ندارد چرا كه مضامين و محتواي عالي آن براي كسي ترديدي باقي نمي گذارد كه اين كتاب از امام سجاد (ع) و از معجزات قولي آن حضرت به شمار مي آيد زيرا چنين كلامي از غير ائمه (ع) صادر نشده است، با اين حال محققان بررسي هاي ارزنده اي در مورد سند آن انجام داده اند. [1] مرحوم سيد صدر مي نويسد:

«صحيفه كامله سجاديه كه موصوف به زبور آل محمد است... مانند قرآن مجيد از متواترات است نزد هر فرقه اسلامي و به آن افتخار مي كنند.» [2] .

عالم بزرگوار الهي قمشه اي مي گويد:

«علماي بزرگ اماميه گويند: صدور صحيفه سجاديه از امام سجاد (ع) به روايت مستفيضه بلكه قريب به تواتر است. هيچ شك و ترديدي در اين كلام امام راست نتوان كرد.» [3] .

آيت الله العظمي مرعشي نجفي (ره) نزد زيديه و اسماعيليه نيز ادعاي تواتر كرده است. [4] .

محتواي والاي صحيفه سجاديه حاكي از آن است كه اين كلام نمي تواند كلام غير معصوم باشد. همچنانكه طنطاوي، مفسر قرآن كريم، وقتي آيت الله العظمي مرعشي اين كتاب را به عنوان هديه برايش ارسال مي كند، مي گويد: «اين كتاب را فوق كلام مخلوق و دون كلام خالق ديدم.» [5] .

سيد محسن امين فصاحت و بلاغت و اسلوب اين صحيفه را دليلي بر صدور آن از امام معصوم (ع) دانسته و مي نويسد:

«بلاغت الفاظ و فصاحت صحيفه و بالا بودن مضمون صحيفه و ما فيها كه بيان باشد از خضوع در برابر خداوند و حمد و ثناي او و اسلوب عجيبي كه در طلب عفو از خداوند و كرنش و توسل به او دارد، خود دليل محكمي بر صحت نسبت اين كتاب است. همانا اين در از آن دريا و اين گوهر از آن معدن و اين ثمر از آن شجره طيبه است.»

بنابراين مي توان اطمينان پيدا كرد كه صحيفه سجاديه قطعي الصدور بوده و از ناحيه امام سجاد (ع) صادر گرديده و تاكنون هيچ كسي در اين امر تشكيك نكرده است.


پاورقي

[1] مجله علوم حديث / شماره 3.

[2] تأسيس الشيعة / ص 284.

[3] مجله كوثر / ش 32.

[4] همان.

[5] صحيفه سجاديه با مقدمه آيت الله مرعشي نجفي - چاپ شيخ احمد آخوندي.