بازگشت

روش تبشير


روش ديگري كه در بازگشت متربي به سوي خوبي ها و حقيقت در صحيفه بر آن تأكيد شده، روش تبشير، مژده دادن و يا اميدوار كردن متربي است. در اين روش كه قبل از عمل صورت مي گيرد، مربي نااميدي را از متربي مي زدايد و او را به رحمت، مهرباني و نعمت هاي آينده مژده مي دهد.

به كار گيري اين روش موجب مي شود، متربي با قلبي آرام و مطمئن به عمل برخيزد، از عمل ناپسند بگريزد و به سوي حقيقت بازگردد و بدين سان در رفتار خويش تغيير ايجاد كند. حضرت (ع) در اين باره مي فرمايد: «اللهم اني وجدت فيما انزلت من كتابك و بشرت به

عبادك ان قلت: يا عبادي الذين اسرفوا علي انفسهم لا تقنطوا من رحمة الله. ان الله يغفر الذنوب جميعا» (دعاي 250)؛ بار خدايا! من در كتاب تو كه فروفرستادي و بندگانت را به آن مژده دادي يافتم كه فرموده اي: اي بندگان من كه بر نفس هاي خود اسراف كرده و از حد تجاوز نموده ايد، از رحمت و بخشش خدا نوميد نشويد كه خدا همه ي گناهان را مي آمرزد. (زمر / 53).

«لا أيأس منك و قد فتحت لي باب التوبة اليك» (دعاي 7/12)؛ از تو نوميد نمي شوم، در حالي كه در بازگشت به سوي خودت را به رويم گشوده اي.

«فلولا المواقف التي أمل من عفوك الذي شمل كل شي ء لا لقيت بيدي» (دعاي 3/50)؛ پس اگر نبود جاهايي كه اميدوارم از عفو و گذشتت كه هر چيزي را فرامي گيرد، خود را از دست مي رهانيدم [و هلاك و تباه مي ساختم.]

ايجاد اميد در متربي و بشارت به رحمت، نعمت و گذشت، او را از فروغلتيدن به فرو دست بازمي دارد و به فرادست متوجه مي كند، البته به كارگيري اين روش بايد با چنان مهارتي صورت پذيرد كه افراد را از «معامله گري» بازدارد. افراط در اين روش، متربي را «تاجر مآب» بار آورده، عمل را جز به بهاي رسيدن به پاداشي در آينده انجام نخواهد داد و چون به پاداش و نعمت رسد عمل را از ياد مي برد؛ بدون اين كه آن را در نهاد خويش نهادينه ساخته باشد. بنابراين دامنه ي مژده دهي بايد متناسب با ظرفيت رواني متربي در نظر گرفته شود؛ هر چه ظرفيت رواني و دروني متربي بيشتر باشد، تبشير تأثير مطلوب تري خواهد داشت. به همين خاطر بهتر است تبشيرها بيشتر جنبه ي غير مادي داشته باشد تا بر متربي اثر ماندگار بگذارد. حركت در مسير تربيت به وسيله ي تبشير، مستلزم نوعي «خود نگهداري و آينده نگري» است؛ لذا هر كس خود نگهدارتر و آينده نگرتر باشد تأثير مژده بر او بيشتر و مستحكم تر خواهد بود، به همين دليل دامنه ي تبشير بايد براي كودكان كوتاه تر در نظر گرفته شود؛ زيرا متربيان خردسال به خاطر احساسات و عواطف متغير و زودگذر و نيز عدم درك صحيح از زمان، از خود نگهداري و آينده نگري محدودتري برخوردارند.