بازگشت

اصل تذكر


تذكر كه مبتني بر مبناي تربيتي «غفلت» يا بيگانگي از خدا است، از اساسي ترين اصول تربيتي است كه مربي همواره به آن نيازمند خواهد بود، چرا كه غفلت همواره در كمين متربي است تا او را در خود فروبرد.

اين اصل مي تواند به عنوان مقدمه اي براي به كارگيري اصل «بازگشت يا تغيير رفتار» باشد. امام (ع) در فرازهاي مختلفي از دعاها، ضمن اشاره به ويژگي غفلت ذكر را به عنوان راه غفلت زدايي معرفي مي كند: «و نبهني لذكرك في اوقات الغفله» (دعاي 29/20)، مرا در اوقات غفلت، به ياد خود آگاه ساز. «و اشغل قلوبنا بذكرك عن كل ذكر» (دعاي 1/11)؛ دل هاي ما را به ياد خود از هر يادي مشغول دار. «ثم انتبهت بتذكيرك لي من غفلتي» (دعاي 16/13). با آگاهانيدن تو از خواب غفلت بيدار شدم.

با دقت در اين فراز درمي يابيم كه براي غفلت زدايي از متربي آگاه كردن و به ياد آوردن او لازم و ضروري مي نمايد؛ اين جاست كه اين متذكر شدن و سپس ياري و راهنمايي، متربي را از لغزش بازداشته و او را از فروافتادن مي رهاند و به راه، بازمي گرداند؛ لذا امام (ع) در ادامه مي فرمايد: «و نهضت بتوفيقك من زلتي و رجعت و نكصت بتسديدك عن عثرتي» (همان)؛ با توفيق تو از لغزشم برخاستم و با راهنمايي تو از به سر در افتادن برگشتم (همان).