بازگشت

ظرفيت هاي اخلاقي - رفتاري انسان


امام سجاد (ع) منشأ هدايت و ضلالت و شكور و كفور بودن انسان ساختار وجودي او مي داند و همان طور كه قرآن كريم نيز نشان مي دهد انسان هم امكان اوج گرفتن و خدايي شدن را دارد و هم مي تواند تا حد حيوانات و حتي پست تر از آن ها تنزل يابد. «[موجودات را آفريد و] سپس آنان را در راه اراده و خواست خويشتن روان گردانيد و در راه محبت به خود برانگيخت» (دعاي 4/1). بنابراين گرايش به خدا و پاكي ها در وجود انسان به وديعه گذاشته شده و اين آدمي است كه با عقل و اراده خويش يا به اين كشش فطري خود پاسخ مثبت مي دهد و يا راه دوم بر اساس بعد حيواني خود برخواهد گزيد، همان راهي كه امام سجاد (ع) از شر آن به خداوند پناه مي برد: «و به او پناه مي برم از شر نفسم، به راستي كه نفس همواره به بدي فرمان مي دهد مگر پروردگارم رحم نمايد» (1 / ص: 572).