بازگشت

غير لفظي بودن زبان دعا


حقيقت زبان دعا از سطح لفظ بي جان خارج است و در مرتبه لفظ نيست، بلكه توجه به حضور عيني درخواست است، لذا يك «وجه وجودي بياني» است كه داعي را در ارتباطي وثيق با مدعو (خداوند متعال) قرار مي دهد و واسطه يك جذب و انجذاب معنوي است. فقير علي الاطلاق را به غني علي الاطلاق پيوند مي دهد. از همين رو تمام دعاهاي حقيقي عبادت است «فسميت دعائك عباده ي» (دعاي 45، ص: 199) و از طرف ديگر تمام عبادات نيز زبان دعا است. لذا سخن صاحب تفسير المنار كه گفته است هر عبادتي دعا نيست پنداري بيش نيست زيرا در حقيقت هر عبادتي زبان دعا نهفته است. حقيقت هر عبادت، وجه وجود بياني انساني كه با فقر خويش رو به غني نموده و او را مي خواند و از او طلب رفع فقر مي نمايد. ادله ديگري بر اين حقيقت اقامه شده كه از مجال اين مقاله بيرون است (10، ج: 2).