هنگام سختي و رنج و كارهاي دشوار
عنوان دعاء چنين است:
و كان من دعائه عليه السلام، عند الشده و الجهد و تعسر الامور، از دعاهاي امام (ع) است به هنگام سختي و رنج و كارهاي دشوار.
محتواي دعا
در اين دعا امام (ع) ضمن اشاره به قدرت خداوند درخواستهايي را از خداوند طلب مي كنند، از جمله در زمينه فقر مي فرمايند:
لا قوه لي علي الفقر، فلا تخطر علي رزقي، (خدايا) طاقت فقر را ندارم، پس روزيم را به خطر نينداز.
آنگاه بر محمد و آلش درود فرستاده و از خداوند درخواست رغبت در «عمل» براي آخرت، «زهد» در دنيا و «شوق» براي انجام عمل نيك كرده و سپس در ادامه به ما مي آموزد كه از خداوند امور زير را بخواهيم:
1- وهب لي نورا امشي به في الناس، و نوري (علم و دانشي) به من ببخش كه با آن در بين مردم راه بروم (زندگي كنم).
2- و اهتدي به في الظلمات، و (به آن نور) در تاريكيها (گمراهيها) هدايت يابم.
3- و استضيئي به من الشك و الشبهات، و (به وسيله ي آن شناخت) از شك و دودلي و شبهات (در هم شدن حق و باطل) روشني يابم.
[ صفحه 112]
معمولا اينگونه تصور مي شود كه «رزق» تنها مادي است و مربوط به مسائل معيشتي و اقتصادي است، در حالي كه رزق شامل چيزهاي ديگري هم مي شود. كه امام سجاد (ع) در ضمن دعا به پاره اي از آنها اشاره مي فرمايند از جمله: (خدايا روزيم كن)
1- الرغبه في العمل، رغبت در عمل.
2- خوف غم الوعيد، ترس و اندوه از عذاب قيامت.
3- شوق ثواب الموعود، شوق به پاداش آخرت.
4- الحق عند تقصيري، اعتراف به حق (راضي بودن به فرمانت).
5- السلامه الصدر من الحسد، سلامتي سينه از حسد.
6- التحفظ من الخطايا، حفظ شدن از لغزشها و گناهان.
با توجه به نمونه هايي كه برشمرديم، رزق الهي همواره بر انسانها جاري است، و همه از آنها بهره مند مي شوند. عبادت خدا و توفيق بر نماز اول وقت و نماز جماعت رزق است. سلامت بودن قلب از بيماريهايي چون حسد، رزق است. گرچه بهره مند شدن از امكانات مادي، خانه، وسيله ي نقليه، ثروتهاي گوناگون نيز اگر از راه حلال باشد رزق است.
آنگاه در فراز آخر دعا مي فرمايد: و اجعلني ممن يدعوك مخلصا في الرخاء دعاء المخلصين المضطرين لك في الدعاء، و مرا از كساني قرار ده كه تو را هنگام خوشي از روي اخلاص مي خوانند مانند كساني كه از روي اخلاص هنگام اضطرار و بيچارگي، در دعا از تو درخواست مي كنند.
[ صفحه 113]