در درخواست عاقبت بخيري
عنوان دعا چنين است:
و كان من دعائه عليه السلام بخواتم الخير، از دعاهاي امام (ع) در درخواست عاقبت بخيري هاست.
(اينكه انسان نهايت كارش نيكو گردد و سعادتمند شود، امري است كه مورد علاقه ي همه است، و اصولا تمامي فعاليتها و تلاشها به نوعي براي رسيدن به آن است. حتي كساني كه راه را گم كرده اند و به بيراهه مي روند، گمان مي كنند به سوي سعادت و نيكبختي گام برمي دارند. در حقيقت دعا براي عاقبت به خير شدن، و قبولي در پيشگاه خداست، كه بالاترين سعادت و خوشبختي است.
محتواي دعا
دعاي يازدهم اينگونه آغاز مي شود: يا من ذكره شرف للذاكرين، و يا من شكره فوز للشاكرين، و يا من طاعته نجاه للمطيعين، اي آنكه ياد او براي يادكنندگان موجب شرافت و بزرگي است، و اي آنكه شكر او براي شكرگزاران موجب پيروزي است، و اي آنكه اطاعت او براي اطاعت كنندگان موجب رهائي است. با توجه به دعا شايد بتوان گفت «شرف» و «فوز» و «نجات» به وسيله «ذكر» و «شكر» و «اطاعت» از خداوند به دست مي آيد.
سپس امام (ع) جايگاه هر كدام را اينگونه بيان مي فرمايند:
1- و اشغل قلوبنا بذكرك عن كل ذكر، و دلهاي ما را به ياد خودت
[ صفحه 72]
از هر يادي مشغول كن.
2- و السنتنا بشكرك عن كل شكر، و زبانهاي ما را به سپاس خود از هر سپاسي (مشغول كن).
3- و جوارحنا بطاعتك عن كل طاعه، و اندامهاي ما را به اطاعت خودت از هر اطاعتي (به كار آر).
و در فرازهاي آخر دعا به ما مي آموزد كه براي پايان حيات خويش از خداوند چه چيزي را درخواست كنيم.
و اجعل ختام ما تحصي علينا كتبه اعمالنا توبه مقبوله، و پايان آنچه نويسندگان كردارهايمان براي ما (روز قيامت) مي شمارند، توبه ي پذيرفته شده قرار بده.
نتيجه اينكه در دنيا قلب ذاكر و زبان شاكر و اعضاي بدن، مطيع فرمان خدا باشد، و در آخرت پذيرفته ي درگاه خدا گرديده و به «توبه ي مقبوله» دست يابد.
اينكه انسان به اين درجه از شناخت برسد كه بداند در حيات دنيا دنبال چه چيز باشد و چه بخواهد، يكي از نعمتهاي بزرگ خداوند است امام سجاد عليه السلام به ما در اين دعا مي آموزد تا در حيات دنيوي اين هدف را دنبال كنيم كه با گفتار و كردار شايسته و مورد رضاي خداوند به اين سعادت بزرگ نائل شويم و ابلاغ توبه ي مقبوله را از پيشگاه خداوند متعال كار دريافت كنيم. (انشاءالله).
[ صفحه 73]