بديع الزمان قهپائي هرندي (معاصر شاه صفي صفوي در گذشته ي 1052 ق).

- الذريعه 348:13، ج 329:11.

اين كتاب به گفته ي مؤلفش شرحي است در لباس ترجمه و ترجمه اي است در لباس شرح و نگارش آن به تاريخ 1043 ق انجام يافته است.

آغاز: زواهر جواهر حمد و سپاس بيرون از اندازه ي حصر و قياس نثار بارگاه كبرياي خداوندي سزاست كه تعلم ابداع و تكوين و مداد قضا و قدر لوح عالم امر و خلق را صحيفه ي كلمات خود گردانيد و هيولاي انسان را كه سمت عالم خلق داشت در مدارج استكمال به جايي رسانيد كه اثر شايستگي قبول در وي پديد آمده...اما بعد به سامع ارباب دانش و بينش مي رساند خادم طالب مطالب ديني بديع الزمان القهبائي انعم الله تعالي عليه بالمراضي و جعل مستقبله خيرا من الماضي.

انجام: يعني: و برهان مرا از گمراه كنندگان كه به آن گناهان است برحمتك يا ارحم الراحمين به رحمت خود اي رحم كننده ترين رحم كنندگان. و صلي الله علي سيدنا محمد رسول الله المصطفي و علي آله الطيبين الطاهرين و افاضه كناد خداي سبحان بر بهتر و مهتر ما محمد كه فرستاده ي خدا و برگزيده ي اوست و بر آل او كه پاكند از گناهان صغيره و كبيره و سهو و نسيان از اول عمر تا آخر آن.

(نسخه ي خطي دانشگاه تهران ش 5812)

نسخه هاي خطي:

1. سه شنبه 26 ربيع الاول 1071 ق، خط محمد شفيع بن مولانا محمد زمان اصفهاني.ش 3803 كتابخانه ي آيت الله مرعشي نجفي - قم.

2. غره ي صفر 1096 ق، خط محمد تقي بن محمد علي. ش 5812، ش ميكروفيلم 2427. كتابخانه ي مركزي دانشگاه تهران.

3. قبل از 1123 ق، ش 89 كتابخانه ي دانشكده ي الهيات دانشگاه تهران.

4. 1127 ق، ش 996، كتابخانه آستان قدس رضوي. (هزار و پانصد نسخه ي خطي:134)

5. 1066 ق، ش 1261 كتابخانه ي ملي ايران. (ملي ايران 327:3).

و نيز بنگريد به:

مرعشي 36:2، ج 238:5 و 241، ج 401:8، ج 357:14.

ملي تهران 363:4.

نسخه هاي خطي 384:4 و 452، ج 32:5، ج 515:7.

مجلس 20:6، ج 50:13 و 70.

دانشگاه تهران 121:1، ج 265:8.

الفبايي آستان قدس:291.

الهيات مشهد 136:1.

ملك 427:3.

الذريعه 329:11.

نسخه ي چاپي:

1. به كوشش حسين درگاهي. سازمان چاپ و انتشارات وزارت ارشاد - تهران، چاپ اول، 1374 ش، وزيري، 851 ص.