بازگشت

امر به معروف و نهي از منكر


قرآن مجيد امر به معروف و نهي از منكر را دو فريضه و واجب الهي مي داند و مردم را به آن امر كرده و ترك آن را گناه و موجب عذاب حق مي شمارد و سلامت جامعه را در گرو آن دانسته و اين دو واجب را از اوصاف مردم مؤمن قلمداد كرده اس:

وَلْتَكُنْ مِنْكُمْ اُمَّةٌ يَدْعُونَ إلَي الْخَيْرِ وَ يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ اُولئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ:(3)



و بايد از شما امت اسلام، عده اي كه داناي به موارد امر به معروف و نهي از منكرند، مردم را به نيكوكاري فرمان داده و از بدكاري نهي كنند. اينان كه اين دو وظيفه را انجام مي دهند رستگارانند.

لُعِنَ الَّذينَ كَفَرُوا مِنْ بَني إسرائيلَ عَلي لِسانِ داوُدَ وَ عيسيَ بْنِ مَرْيَمَ ذلِكَ بِما عَصَوا وَ كانُوا يَعْتَدُونَ. كانُوا لا يَتَناهَوْنَ عَنْ مُنْكَرً فَعَلُوهُ لَبِئْسَ ما كانُوا يَفْعَلُونَ:(4)



ناسپاس بني اسرائيل به زبان داود و عيسي بن مريم از آن رو لعنت شدند كه نافرماني خدا نمودند و از حكم حق سركشي كردند. آنان از كار زشت خود با آن همه كه نهي مي شدند دست برنداشتند و چه اندازه آنچه مي كردند قبيح بود!

وَ تَري كَثيراً مِنْهُمْ يُسارِعُونَ فِي الإْثْمِ وَالْعُدْوانِ وَ أكْلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ ما كانُوا يَعْمَلُونَ. لَوْ لايَنْهاهُمُ الرَّبّانِيُّونَ وَ الأْحْبارُ عَنْ قَوْلِهِمُ الإْثْمِ وَ أكِلِهِمُ السُّحْتَ لَبِئْسَ ما كانُوا يَصْنَعُونَ:(5)



و بسياري از آنها را بنگري كه در گناه و ستمكاري و خوردن حرام مي شتابند، چه بد است آنچه انجام مي دادند. چرا علما و روحانيّون، آنان را از زشتيها و خوردن حرام بازندازند، ساكتان از امر بمعروف و نهي از منكر كاري بسيار زشت مي كنند.



ــــــــــــــــــــــــــــــــــ



1. «سفينة البحار»ج1، ص63.



2. «سفينة البحار»ج1، ص63.



3. آل عمران، 104.



4. مائده، 78 ـ 79.



5. مائده، 62 ـ 63.

اَلَّذينَ يَتَّبِعُونَ الرَّسُولَ النَّبِيَّ الاُْمّيَّ الَّذي يَجِدُونَهُ مَكْتُوباً عِنْدَهُمْ فِي التَّوْراتِ وَ الاِْنْجيلِ يَأْمُرُهُمْ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهاهُمْ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ يُحِلُّ لَهُمُ الطَّيِّباتِ وَ يُحَرِّمُ عَلَيْهِمُ الْخَبائِثَ وَ يَضَعُ عَنْهُمْ إصْرَهُمْ وَ الأْغْلالَ الَّتي كانَتْ عَلَيْهِمْ فَالَّذينَ آمَنُوا بِهِ وَ عَزَّرُوهُ وَ نَصَرُوهُ وَ اتَّبَعُوا النُّورَ الَّذي اُنْزِلَ مَعهُ اُولئِكَ هُمُ الْمُفْلُحُونَ:(1)



آنان كه پيروي كنند از رسول خبرآور كه در تورات و انجيلي كه در دست آنهاست نام و نشاني و اوصافش را نگاشته مي يابند، كه آن رسول آنها را امر به نيكي و نهي از زشتي خواهد كرد و بر آنان هر طعام پاكيزه و مطبوع را حلال و هر پليد منفور را حرام مي گرداند و احكام پر رنج و مشقّتي را كه از جهل و هوا چون زنجير به گردن خود نهاده اند همه را برمي دارد. پس آنان كه به او گرويدند و از او حرمت و عزّت نگاه داشته ياريش نمودند و از نوري كه با او نازل شده متابعت كردند، آن گروه به حقيقت رستگاران عالمند.

وَالْمُؤْمِنينَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أوْلياءُ بَعْض يَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ يَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْكَرِ وَ يُقيمُونَ الصَّلاةَ وَ يُؤْتُونَ الزَّكاةَ وَ يُطيعُونَ اللهَ وَ رَسُولَهُ اُولئِكَ سَيَرَْمُهُمُ اللهُ إنَّ للهَ عَزيزٌ حَكيمٌ:(2)



مردان و زنان مؤمن يار و دوستدار يكديگرند، امر به معروف و نهي از منكر مي كنند، نماز بپا مي دارند، زكات پرداخت مي نمايند و از خدا و رسول او اطاعت مي كنند. اينان را خداوند مشمول رحمت خود خواهد كرد، كه خدا صاحب اقتدار و درست كردار است.

عَنْ أميرِالْمُؤْمِنينَ((عليه السلام)): لا تَتْرُكُوا الأْمْرَ بالْمَعْرُوفِ وَ النَّهْيَ عَنِ الْمُنْكَرِ يُوَلِّي اللهُ اُمُورَكُمْ شِرارَكُمْ ثُمَّ تَدْعُونَ فَلا يُسْتَجابُ لَكُمْ لَكُمْ دُعاؤُكُمْ:(3)



اميرالمؤمنين((عليه السلام)) فرمود: امر به معروف و نهي از منكر را ترك نكنيد، كه خداوند اشرار قوم را بر شما مسلّط كند، آنگاه دعا مي كنيد ولي دعايتان مستجاب نمي شود.

قالَ عَلِيٌّ((عليه السلام)): إنَّ اللهَ تَعالي ذِكْرُهُ لَمْ يَرْضَ مِنْ أوْليائِهِ أنْ يُعْصي فِي الأْرْضِ وَ هُمْ سُكُوتٌ مُذْعِنُونَ لا يَأْمُرُونَ بِمَعْرُوف وَ لا يَنْهَوْنَ عَنْ مُنْكَر:(4)



علي((عليه السلام)) فرمود: به حقيقت كه خداوند براي اوليائش رضايت نداده كه در زمين معصيت شود و آنان ساكت باشند و از امر به معروف و نهي از منكر خودداري نمايند.

وَ قالَ((عليه السلام)): لَعَنَ اللهُ الآْمِرينَ بِالْمَعْرُوفِ التّارِكينَ لَهُ، وَ النّاهينَ عَنِ الْمُنْكَرِ الْعامِلينَ بِهِ:(5)



و نيز آنحضرت فرمود: خداوند لعنت كرده آنان را كه امر به معروف كنند ولي خود تارك معروف، و نهي از منكر كنند ولي خود آلوده به منكر باشند.



ــــــــــــــــــــــــــــــــــ



1. اعراف، 157.



2. توبه، 71.



3. «سفينة البحار» ج2، ص630.



4. «سفينة البحار» ج2، ص630.



5. «سفينة البحار» ج2، ص630.