بازگشت

فرشتگان ور بهشت و دوزخ


احوالات و مسئوليتهاي مالك دوزخ و در بانان آن، و رضوان كارگردان بهشت و كليد داران حنّب را نيز به آن كتب مراجعه نمائيد، زيرا تفسير و توضيح وضع اين فرشتگان از حوصله اين دفتر خارج است.

وَ الَّذِينَ لاَ يَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَ يَفْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُونَ، وَ الَّذِينَ يَقُولُونَ: «سَلاَمٌ عَلَيْكُمْ بِمَا صَبَرْتُمْ فَنِعْمَ عُقْبَي الدَّارِ»، وَ الزَّبَانِيَةِ الَّذِينَ إِذَا قِيلَ لَهُمْ: «خُذُوهُ فَغُلُّوهُ ثُمَّ الْجَحِيمَ صَلُّوهُ ابْتَدَرُوهُ سِرَاعاً وَ لَمْ يُنْظِرُوهُ، وَ مَنْ أَوْهَمْنَا ذِكْرَهُ وَ لَمْ نَعْلَمْ مَكَانَهُ مِنْكَ و بِأَيِّ أَمْر وَكَّلْتَهُ:



«الهي، درود فرست بر فرشتگاني كه نافرماني امر نمي كنند و آنچه را ورند انجام مي دهند.



و بر ملائكه اي كه به اهل ايمان در عالم آخرت مي گويند: سلام بر شما باد به خاطر استقامتي كه در طاعت حق و دوري از معصيت داشتيد، پس نيكو خانه اي است خانه آخرت براي شما.



و بر فرشتگاني كه پاسبانانند كه هر گاه به آنان گفته شود:



مجرم را بگيريد و در غُل و زنجير كشيده سپس به سوي جهنم ببريد به شتاب به او رو آرند و مهلتش نمي دهند.



و درود فرست بر هر فرشته اي كه نام او را ذكر نكرديم و مقام و منزلتش را در پيشگاه تو و اينكه به چه كاري او را گماشته اي ندانستيم».



وَالَّذينَ لا يَعْصُونَ اشاره است به آيه ششم سوره مباركه تحريم:

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَاراً وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَةُ عَلَيْهَا مَلاَئِكَةٌ غِلاَظٌ شِدَادٌ لاَ يَعْصُونَ اللَّهَ مَا أَمَرَهُمْ وَيَفْعَلُونَ مَا يُؤْمَرُونَ:



اي اهل ايمان، خود و خانواده خود را با فرمانبردن از دستورات حق از آتش جهنّم حفظ كنيد، چنان آتشي كه مردم كافر و سنگ خارا آتش افروز آنند. بر آن آتش فرشتگان غلاظ شداد ورند، كه از حق نافرماني نمي كنند و آنچه را به آنان حكم شود انجام دهند.



در قُوا أنْفُسَكُمْ فرموده اند: خود را با استقامت در طاعت و دوري از معصيت و مصون داشتن از پيروي شهوات، از آتش حفظ كنيد.



و در أهليكُمْ فرموده اند: آنان را با دعوت به طاعت رب، تعليم فرائض، نهي از قبايح و ترغيب و تشويق به خير، از آتش جهنّم نگاه داريد.

سلطان نفس خود شو و مالك رِقاب باش *** روشن ضمير خويش كن و آفتاب باش

خواهي به قاف قرب رسي از تمام خلق *** سيمرغ وار در پس قاف حجاب باش

تا كي روي به مدرسه از بهر قيل و قال *** تدريس خويشتن كن و اُمّ الكتاب باش

زين قيل و قال بگذر و الهام حق شنو *** مانند كوه تشنه فيض سحاب باش

ابليس از غرور عبادت رجيم شد *** اي شيخ بر حذر ز غرور ثواب باش

از بهر بد حساب بود گيرو دار حشر *** زان گيرو دار تا برهي خوش حساب باش

بگذر كام هر دو جهان در طريق عشق *** همچون صغير از دو جهان كامياب باش



وَالَّذينَ يَقُولُونَ سَلامٌ اشاره است به آيات 20 تا 24 سوره مباركه رعد:



تنها خردمندانند كه به تعهّد خود در برابر وفا كنند، پيمان حق را نشكنند، به هر آنچه پيوند با آن را خدا امر كرده توجه كنند و از ابدي حساب در قيامت بترسند.



و هم در طلب رضاي دوست راه صبر پيش گيرند، نماز بپا دارند، از آنچه به آنان روزي شده در نهان و آشكار انفاق كنند و بديهاي مردم را به خوبي و عمل خير تلافي نمايند. براي اينان منزلگاه خوبي است.



آن منزل بهشتهاي عدن است كه خود و پدران و زنان صالحشان داخل شوند، در حاليكه فرشتگان از هر دري به تهنيت آنان آيند به اين صورت كه بگويند: سلام بر شما، كه رنج عبادت و تقوا را تحمّل كرديد، چه نيكو منزلي است منزل قيامت براي شما!



خُذُوهُ فَغُلُّوهُ اشاره است به آيات 30 تا 34 سوره مباركه حاقّه:

خُذُوهُ فَغُلُّوهُ ثُمَّ الْجَحِيمَ صَلُّوهُ ثُمَّ فِي سِلْسِلَة ذَرْعُهَا سَبْعُونَ ذِرَاعاً فَاسْلُكُوهُ إِنَّهُ كَانَ لاَ يُؤْمِنُ بِاللَّهِ الْعَظِيمِ وَلاَ يَحُضُّ عَلَي طَعَامِ الْمِسْكِينِ:



خطاب قهر رسد كه: اي فرشتگان، او را بگيريد و به غل كشيد سپس به دوزخ در افكنيد، سپس وي را به زنجيري كه طولش هفتاد ذرع است به آتش در كشيد، كه او از كفر و عناد، به خداي بزرگ ايمان نياورد و رغبتي به خوراندن به مردِم از كار افتاده نشان نداد.

وَ سُكَّانِ الْهَوَاءِ وَ الْأَرْضِ وَ الْمَاءِ وَ مَنْ مِنْهُمْ عَلَي الْخَلْقِ، فَصَلِّ عَلَيْهِمْ يَومَ يَأْتِي كُلُّ نَفْس مَعَهَا سَائِقٌ وَ شَهِيدٌ. وَ صَلِّ عَلَيْهِمْ صَلاَةً تَزِيدُهُمْ كَرَامَةً عَلَي كَرَامَتِهِمْ وَ طَهَارَةً عَلَي طَهَارَتِهِمْ. اَللَّهُمَّ وَ إِذَا صَلَّيْتَ عَلَي مَلَائِكَتِكَ وَ رُسُلِكَ وَ بَلَّغْتَهُمْ صَلاَتَنَا عَلَيْهِمْ، فَصَلِّ عَلَيْنَا بِمَا فَتَحْتَ لَنَا مِنْ حُسْنِ الْقَوْلِ فِيهِمْ، إِنَّكَ جَوَادٌ كَرِيمٌ:



«بار پروردگارا، درود فرست بر فرشتگاني كه در هوا و زمين و آب جاي دارند، و بر آنان كه بر تمام آفريده هايت گماشته شده اند پس بر آنان درود فرست در روزي كه هر كس مي آيد و با او راننده و گواهي است، چنانكه در قرآن مجيد آمده:

وَجاءَتْ كُلُّ نَفْس مَعَها سائِقٌ وَشَهيدٌ.(1)



و هر كس مي آيد با او دو فرشته است، يكي او را به صحراي محشر مي راند، و يكي گواه عمل اوست.



بر كليّه فرشتگان درود فرست، درودي كه مقامي بر مقامشان بيفزايد و پاكي اي بر پاكيشان اضافه كند.



گواينكه كرامت و طهارت فرشتگان كامل و جامع است ولي بايد توجّه داشت كه عنايات حق نيز بي پايان است. بنابر اين مي توان از حضرت او براي هر كس لطف و رحمت خواست گر چه آن كس غرق در محبّتهاي خدا باشد.



الهي، چون بر فرشتگان و رسولانت درود فرستادي و دعاي ما را به ايشان رساندي، پس به سبب اين حسن گفتار كه دعا و صلوات ماست و راه آن را تو بر ما گشودي، بر ما محتاجان نيز درود فرست و رحمتت را به گدايان و فقيران ارزاني دار كه تو بسيار بخشنده و كريمي.

عاشقاني كه مبتلاي تواند *** پادشاهند چون گداي تواند

حزن يعقوبشان بود زيرا *** هر يك ايّوب صد بلاي تواند

گر چه دارند در درون صد درد *** همه مرقوف يك دواي تواند

دل قومي به وصل راضي كن *** كه به جان طالب رضاي تواند

مرده عشق و زنده امّيد *** زنده و مرده از براي تواند

آفت عقل و هوش اهل نظر *** چشم و ابروي دلرباي تواند

اي سليمان به دستگاه مكوب *** سر موران كه زير پاي تواند

عالمي همچو سيف فرعاني *** با چنين حُسن، مبتلاي تواند



ــــــــــــــــــــــــــــــــــ



1- ق، 21.