فرشتگان نگهبان و كاتب اعمال
وَإنَّ عَلَيْكُمْ لَحافِظينَ. كِراماً كاتِبينَ أ يَعْلَمُونَ مَاتَفْعَلُونَ.(2)
بدون ترديد، از جانب خداوند نگهباناني بر شما گمارده شده، نگهباناني كه در پيشگاه حضرت رب محترمند و پيوسته اعمال شما را مي نويسند، و از آنچه شما انجام مي دهيد باخبرند.
بدون شك خداوند بزرگ قبل از هر كس و بهتر از همه شاهد و ناظر اعمال آدمي است، ولي براي تأكيد بيشتر و اينكه انسان احساس مسئوليّت فزونتر كند، مراقبان زيادي بر او گمارده كه يك گروه از آنان همين فرشتگانند.
ــــــــــــــــــــــــــــــــــ
1- عبس، 11 - 16.
2- انفطار، 10 - 12.
مايَلْفِظُ مِنْ قَوْل إلاّ لَدَيْهِ رَقيبٌ عَتيدٌ.(1)
انسان هيچ سخني را تلفّظ نمي كند مگر اينكه نزد آن فرشته اي است مراقب و آماده.
إذْ يَتَلَقَّي الْمُتَلَقِّيانِ عَنِ الْيَمَينِ وَعَنِ الشِّمال قَعيدٌ.(2)
به خاطر بياوريد هنگامي را كه دو فرشته راست و چپ كه ملازم شما هستند اعمالتان را تلقّي و ثبت مي كنند.
از موسي بن جعفر عليه السّلام سؤال شد: دو فرشته اي كه ور ثبت اعمال انسانند، آيا از اراده و تصميم باطني او به هنگام گناه يا كار نيك نيز با خبر مي شوند؟ حضرت فرمود: آيا بوي چاه فاضلاب و عطر يكي است؟ راوي گفت نه! امام فرمود: هنگامي كه انسان نيّت كار خوب كند نفسش خوشبو مي شود. فرشته اي كه در سمت راست است به فرشته سمت چپ مي گويد: برخيز كه او اراده كار نيك كرده است. و هنگامي كه آن را انجام داد، زبان آ، انسان، قلم فرشته و آب دهانش مركّب او مي شود و آن را ثبت مي كند.
امّا هنگامي كه اراده گناهي مي كند نفسش بدبو مي شود. فرشته طرف چپ به فرشته سمت راست مي گويد: برخيز كه او اراده معصيت كرده. و هنگامي كه آن را انجام مي دهد زبانش قلم آن فرشته و آب دهانش مركّب اوست و آن را مي نويسد.(3)