يا من تحل به عقد المكاره ، و يا من يفثاء به حد الشدائد، و يا من يلتمس ‍ منه المخرج الي روح الفرج ، ذلت لقدرتك الصعاب ، و تسببت بلطفك الاءسباب . اي كسي كه پيچيدگي ناگواري ها فقط به وسيله او حل مي شود، اي كسي كه برندگي سختي ها را او مي شكند و اي آن كه روي آوردن به سوي آسايش را از او تمنا مي كنيم ! فقط به قدرت تو هر دشواري هموار است و تنها سبب ساز، لطف عام تو مي باشد.

شرح :

عقده هاي روحي انسان آن چنان پيچيده است كه در روان شناسي جديد بعضي را غير قابل حل و بعضي را بسيار مشكل تشخيص داده اند و توان علاج آن ها را در مرزي دانسته اند كه از عهده بسيار كمي از متخصصين بر مي آيد. پيچيدگي بسياري از گرفتاري ها پيچش نظام روحي افراد است ، ولي خداي متعال گره هاي كوري كه به دست هيچ كس باز نمي شود را به آساني مي گشايد و مي داند كه چگونه بايد بندگان مبتلا و گرفتار را به سامان برساند.

اين جاست كه ياءس و نااميدي انسان زايل مي شود، زيرا با كرم او همه چيز حل مي گردد و كمترين نگراني در كار نخواهد بود. زيرا كليد همه اسرار گره خورده عالم در ارتباط با تدبير حكيمانه خداوند قرار دارد.

اي دل آر سيل فنا بنياد هستي بر كند

چون ترا نوح است كشتيبان ز طوفان غم مخور

اين دل غمديده حالش به شود دل بد مكن

اين سر شوريده باز آيد به سامان غم مخور

پس ، گذشته از آن كه گشايش هر در بسته اي به يد قدرت اوست ، شكنندگي مصائب و حاد بودن آنان نيز در برابر قدرت و پشتيباني او كند گرديده و از كنار زندگي بدون هيچ گونه اصطكاكي عبور خواهد كرد، و به همين دليل حضرت فرموده كه فقط به وسيله تو خروج از وادي غم ميسور است و هيچ چيز براي تو مشكل نيست .

عبارت آخر اين فراز از دعا، جالب ترين قسمت آن است كه فرمود : تسببت بلطفك الاسباب ؛ يعني نظام جبري علت و معلولي در سلطه ي قدرت تو ضرورت و جبر پيدا كرده و همه سبب ها و علت ها به تو باز مي گردد؛ به ديگر بيان : خداي متعال خود سبب ساز است ، يعني علت و معلول و رابطه اي بين اين دو جملگي در قبضه قدرت اوست و هيچ چيز يا كس ديگر بر آن حاكم نمي باشد. تنها اوست كه محكوم هيچ ضرورتي نخواهد بود، بلكه هم چنان كه قرآن كريم فرموده : و انا فوقهم قاهرون (400)

بدين سان است كه در قلب و خاطر بندگان صالح خدا ياءس و نوميدي از بن و ريشه خشكيده و هيچ گاه بن بست در زندگي آنان معني ندارد.