اللهم صل علي محمد و آله ، و احفظنا من بين اءيدينا، و من خلفنا و عن اءيماننا و عن شمائلنا، و من جميع نواحينا، حفظا عاصما من معصيتك ، هاديا الي طاعتك ، مستعملا لمحبتك . خدايا بر محمد و آل محمد صلي الله عليه و آله و سلم درود فرست و ما را از معاصي و دام هايي كه شيطان از پيش رو و پشت سر و از طرف راست و چپ و از همه جوانب گسترانيده حفظ فرما و نيز محفوظمان بدار تا بتوانيم به طرف اطاعت تو روي آوريم و در محبت به تو موفق باشيم .

شرح :

در قرآن كريم از شيطان لعين نقل كرده كه شيطان گفته :

فيما اءغويتني لا قعدن لهم صراطك المستقيمَ ثم لآتينهم من بين اءيديهم و من خلقهم و عن اءيمانهم و عن شمائلهم و لا تجد اءكثرهم شاكرين . (379)

از حضرت امام باقر عليه السلام نقل شده كه در تفسير آيه فوق فرمود : ثم لآتينهم من بين اءيديهم يعني آينده و آخرت را از نظر آن ها سبك مي كنم و از اهميتش در نزد آنان مي كاهم .

و من خلقهم يعني آنان را به جمع اموال بعد از خودشان ترغيب كرده و به بخل و نپرداختن حقوق الهي وادارشان مي كنم تا اموال آنان براي وارثان بماند.

و عن اءيمانهم يعني راه ضلالت را براي آنان تزيين كنم و شهادت را تحسين نمايم .

و عن شمائلهم يعني پيروي از لذات و درخواست هاي نفس را در نظر آن ها جلوه داده ، به طوري كه آن را محبوب دلشان قرار مي دهم .

بعضي از ارباب قلوب گفته اند كه سالك الي الله بايد از شيطان سخت بهراسد كه او باكي ندارد و از هر جهت ممكن است كمين كند و دستبرد بزند و سالك چاره اي ندارد جز آن كه از شر اين طغيانگر فقط به خدا پناه برده و حفظ خود را از خدا خواهد و راه ورودي شيطان را مسدود سازد كه قلب انسان هميشه مورد حمله و مقصد اصلي اوست كه اگر قلب را فتح كند نيازي به ديگر سنگرها نيست و بر تمامي حركات و سكنات انساني مسلط مي شود.

مستعملا لمحبتك در اين قسمت امام عليه السلام از خداوند متعال طلب كرده اند كه طاعت خودش را به خاطر محبت او بنمايد؛ زيرا محبت ، عبادت را از هرگونه شائبه اي خالص مي سازد.

و به خاطر همين عبادت خالصانه است كه حضرت علي عليه السلام فرمود : ما عبدتك خوفا من نارك و لا طمعا في جنتك بل وجدتك اهلا للعباده فعبدتك . (380)

و نيز آن حضرت در دعاي شعبانيه فرمود : الهي لم يكن لي حول فانتقل به عن معصيتك الا في وقت اءيقظتني لمحبتك (381) يعني آنگاه مي توانم از خطاها و معصيت ها بركنار باشم كه تو مرا به وسيله محبت خود از خواب غفلت بيدار فرمايي .

البته عبادتي كه از روي ترس و يا به طمع بهشت باشد خود داراي اجر فراوان است ، ولي شائبه حب نفس در كار مي باشد كه با نظر دقيق مي توان گفت كه عبادت از خوف و يا طمع در واقع خارج از بندگي است ، بلكه درخواست مشتهيات نفس خود است ، ولي خالق متعال به جهت لطف خاصي كه به بندگانش دارد از عنايت به ايشان دريغ نمي كند كه به اين دقت فوق جناب شيخ الرئيس ابن سينا نيز اشاره دارد كه عابد و زاهدي كه از ترس و يا طمع در خط فرمان قرار گيرد در واقع در خط مشتهيات نفساني قرار گفته است . (382)