بازگشت

فراز پنجم


و الذين يقولون اذا نظروا الي جهنم تزفر علي اءهل معصيتك : سبحانك ما عبدناك حق عبادتك ! فصل عليهم و علي الروحانيين من ملائكتك و اهل الزلفه عندك ، و حمال الغيب الي رسلك و المؤ تمنين علي وحيك . و نيز بر آن دسته از فرشتگان درود فرست كه در آن هنگام كه به جهنم مي نگرند و آن را افروخته بر اهل معصيت مي بينند، تو را تسبيح نموده و مي گويند كه ما تو را آن چنان كه سزاوار توست عبادت نكرده ايم ! پس بر جميع آنان و تمامي مجردات و روحانيون از ملائكه و اهل رحمت و پيام آوران غيب كه بر پيامبران نازل مي شوند و امين وحي تو مي باشند، همواره رحمت و درود خود را نازل فرما!

شرح :

جهنم ، هنگام ديدن گنهكاران شعله مي كشد و اينان صداي بسيار مهيب و ترس آوري را از جهنم مي شنوند، و آيه كريمه اذا راءتهم من مكان بعيد سمعوا لها تغيظا و زفيرا ، يعني آتش جهنم چون تبهكاران را از دور مي بيند؛ آن تبهكاران صداي وحشتناك و خشم آلود جهنم را مي شنوند، تصريح بر همين معنا دارد ملائكه نيز چون صداي جهنم را مي شنوند به عبادت هاي خود توجه كرده و آن ها را كوچك دانسته و عرض مي كنند : سبحانك ! ما عبدناك حق عبادتك ، زيرا عبادت خود را لايق و شايسته شاءن مقدس حضرت حق نمي بينند و خود و عبادت خود را حقير مي يابند.

در اين فراز، حضرت سجاد عليه السلام بر اين دسته از فرشتگان درود مي فرستد، زيرا آنان از مقام بلندي برخوردار بوده و به سبحات جلال و جمال الهي واقفند. دسته ديگري از ملائكه الله عبارتند از اهل قرب ؛ و اينان مقدم بر ديگر فرشتگان مي باشند زيرا واسطه بين عالم غيب و انبيا و انسان هاي كامل بوده يا حاملان وحي اند كه از باطن عالم ، حقايق غيبي را به پيامبران و زبدگان از عبادالله مي رسانند و خبرها را به طور دقيق (بدون هيچ گونه خستگي و يا اشتباه ) به پيامبر زمان اعلان مي كنند.

براي انبيا نيز، تنها راه دريافت حقايق و معارف همان وحي است . پيامبر هر زماني وحي را به طور صد در صد كامل و صحيح دريافت نموده و با اطمينان تمام آن را نقل مي كند. اين وحي فقط اختصاص به انبيا دارد و ساير مردم از آن محرومند، لذا آنان بايد به دنبال مكتب ايشان رفته و هر چه را پيامبران دستور مي دهند بدون هيچ گونه دغدغه اي بپذيرند. نكته قابل توجه در اين جا اين است كه انبيا هرگز از ديگران تعليم نديده اند؛ زيرا اگر كساني باشند كه بتوانند به انبيا تعليم دهند، خود حتما بايد نبي و رسول باشند. خداي متعال نيز با برقراري اين رابطه خاص با انبياء عليهم السلام در مردم ايجاد اطمينان مي نمايد تا دساسان و مكاران ، اعتقادات محكم مردم را خدشه دار نكنند و آنان از بندگي خدا به بردگي خود نخوانند؛ زيرا اين دسته همواره مي خواهند كه مردم در همان خط حركت كنند كه خواسته و پرداخته آنان است . از اين رو، ابوجهل به زمان پيامبر اختصاص ندارد و در هر زماني ابوجهل ها پيدا مي توان كرد كه صراط مستقيم را بد جلوه مي دهند و راه هاي شيطاني را به مردم پيشنهاد مي كنند؛ چنان كه امروز هم مي بينيم عده اي افراد كج انديش ، به نام آزادي مطلق مردم را به بيراهه دعوت مي كنند و قصد دارند تا مردم را از خدا دور و به شيطان نزديك سازند. البته قطعا خود آنان مي دانند كه در فساد و بدي هيچ گونه موفقيتي نيست ، ولي اغراض شوم آنان در رها بودن مردم و قابل استعمار بودنشان محقق مي گردد.

از اين رو، خداي متعال معارف و تعاليم خود را از سرچشمه زلال وحي و به وسيله انبيا به مردم تعليم داده تا پيوسته قداست آن حقايق محفوظ بماند و كس ديگري با القا و ايجاد شك و دودلي ، مردم را به بيراهه دعوت ننمايد.

امام سجاد عليه السلام نيز، به جهت يادآوري عظمت كار اين فرشتگان ، بر آنان سلام مي كند تا مردم با تمام اطمينان به اطاعت خدا روي آورند.