«دعا» در زنجيره علل و اسباب، يكي از علّتها و سببهايي است كه خدا در كار انسان، مؤثّر قرار داده است؛ يعني اينكه آدمي بايد تمام وجودش به خدا توجّه كند و با او به راز و نياز پردازد، خواسته خود را با او در ميان بنهد و از او مدد بخواهد. درست است كه خدا همه چيز را مي داند و از خواست قبلي و رازِ دروني همه كس آگاه است؛ ولي همان طور كه او در مناسبات بشر با طبيعت نظام، كار و كوشش و عمل و بازده عمل را مقرّر كرده و نابرده رنج، گنجي و ناكرده كار، مزدي ميسّر نساخته، در مناسبات مستقيم انسان با خدا نيز نظام «دعا و استجابت» را مقرّر ساخته است و از همين روست كه فرموده است:

وَاِذا سَئَلَكَ عِبادي عَنّي فَاِنّي قَرِيبٌ اُجِيبُ دَعْوَةَ الدّاعِ اِذا دَعانِ فَلْيَسْتَجيبُوا لي وَلْيُوءمِنُوا بِي لَعَلَّهُمْ يَرْشُدُونَ. [1] و چون بندگانم درباره من از تو پرسند، همانا من نزديكم؛ خواندنِ خواننده را، آن گاه كه مرا بخواند، پاسخ مي دهم. پس بايد دعوت مرا بپذيرند و به من ايمان آورند، باشد كه ره يابند.