در آموزه هاي اسلامي، چه در قرآن كريم - كه نخستين منبع معارف اسلامي است - و چه در سنّت به معناي شيعي آن، يعني روايات رسيده از پيامبر و امامان معصوم(ع) - كه دومين منبع اين معارف است - بخش عظيمي از آنها، معارفِ مربوط به «دعا» است و پاره اي از عبادتها، چون نماز، همه اش دعاست (محتواي ركوع، سجده، حمد)، و پاره اي ديگر، دعا در آنها گنجانيده شده است، مانند روزه و حج كه مناسك آن همراه با دعاست. و همين طور دعاي روزها و هفته ها و ماهها و لحظه هاي ويژه و عيدها، كه بيشتر آنها سرشار از معارف والا و نفيسي است، از قبيل: ستايش و ثناي خداوند و يادكردِ اسماي حسنا و تنزيه و تقديس خداي تعالي، و نيز ابراز بندگي در برابر بزرگي و احتشام او، و درخواست اخلاقِ ستوده و طلبِ توفيق براي انجام دادن كارهاي نيكو، و تقاضاي برطرف شدن بلاها و پديده هاي ناگوار. و در حقيقت، در معارف اسلامي، «دعا» خود، مدرسه اي است از مدارس ديني، كه قرآن كريم و اولياي بزرگ خداوند، بدان اهتمام ورزيده اند.

به تعبير روشن تر، «دعا» يكي از قطعي ترين امور ديني و به تعبير فقهي آن، از «ضروريّات» اسلام است و پيشوايان ما به پيروان خود آموخته اند تا در لحظه هاي مناسب و به هنگام نياز با خداي خويش، سخن بگويند و حاجتهاي خود را با او در ميان بگذارند و برآوردن نيازهاي خود را از او بخواهند و اساساً در تعاليم ديني ما، مرغوب و مطلوبِ خداوند است كه آدميان به درگاه او زبان به نيايش بگشايند، خواه اين دعا سخن گفتن محض با خدا باشد، بدون حاجتخواهي، و خواه همراه با حاجتخواهي، برآورده شود يا نه.