از آنجا كه با توجه به خفقان حاكم امام قادر به تبيين مفاهيم مورد نظر خود بصورت آشكار و صريح نبود، انديشه هاي خود را در قالب موعظه و اندرز به مردم القا مي كرد، انديشه هائي كه در اثر تبليغات حاكمان جائر در طول زمان به فراموشي سپرده شده يا تحريف گشته بود، اين طريق عملكرد از يك طرف به بهترين شكل افكار را به اذهان مردم انتقال مي داد و از طرف ديگر حساسيت حكومت را بر نمي انگيخت.

يكي از مسائلي كه در اين پند و اندرزها تجلي نموده و مسأله ي امامت، يعني سيستم حكومت اسلامي و رهبري جامعه اسلامي توسط امام معصوم مي باشد، اهميت اين امر از دو جهت بود، از طرفي به آنان تفهيم مي كرد كه حكومتي مانند حكومت عبدالملك حكومتي كه اسلام خواسته نيست، و نيز مردم را از حالت تخديري كه به مرور زمان بوجود آمده بود بيرون مي آورد، در اين جا نمونه اي از كلام ايشان كه به گفته ي محدثين، آن حضرت هر جمعه آن را در مسجد پيامبر تكرار مي كرده را بيان مي نمائيم:

«مردم پرهيزكار باشيد و بدانيد كه بسوي خدا بازخواهيد گشت... نخستين چيزي كه در قبر دو فرشته ي منكر و نكير از آن سؤال مي كنند، خداي توست، كه او را عبادت مي كني، و پيامبرت كه بسوي تو فرستاده، و دينت كه از آن پيروي مي كني، و كتابت كه آن را تلاوت مي كني، و امامت كه ولايت آن را داري، خواهد بود...» [1] .

تكرار اين كلمات در هر جمعه - بنابر گفته ي محدثين - و خطاب ايها الناس و عمومي بودن آن، و استشهاد امام در اين خطبه به آيات قرآن، نشانگر اهتمام امام به بالا بردن سطح فرهنگ جامعه و تنبه آنان به مسأله ي مهم امامت در جامعه است.

نمونه ي ديگر كلام آن حضرت در جمع ياران خويش است كه فرمود:

«خداوند ما و شما را از مكر ستمگران و ظلم حسودان و زور گوئي جباران حفظ كند، اي مؤمنان شما را طاغوتها و طاغوتيان دنيا طلب، كه دل به دنيا سپرده و شيفته ي آن شده اند، و بدنبال نعمتهاي بي ارزش و لذتهاي زودگذر آن هستند، نفريبد... پس اكنون از خدا ياري بخواهيد و بسوي فرمانبري از خدا و اطاعت از ولي خدا كه از حاكمان كنوني شايسته تر است، برگرديد، امر خدا و اطاعت از كسي كه خدا اطاعت او را واجب كرده، را بر همه چيز مقدم بداريد، و هرگز در امور جاري،اطاعت از طاغوتها كه شيفتگي به فريبندگيهاي دنيا را بدنبال دارد، را بر اطاعت از خدا و اطاعت از رهبران الهي مقدم نداريد... از معاشرت با گناهكاران و آلودگان و همكاري با ستمگران و نزديكي و تماس با فاسقان بپرهيزيد، و از فتنه ي آنان بر حذر باشيد، و از آنان دوري بجوئيد، و بدانيد كه هر كس با اولياي خدا مخالفت ورزد و از دين غير خدا پيروي كند، و در برابر امر رهبري الهي خودسرانه عمل كند در دوزخ گرفتار آتش شعله ور خواهد شد...» [2] .