در تضرع و زاري و خضوع و فروتني
عنوان دعا چنين است:
و كان من دعائه عليه السلام في التضرع و الاستكانه، از دعاهاي امام (ع) در تضرع و زاري و خضوع و فروتني است.
محتواي دعا
اين دعا با حمد و ستايش خداوند آغاز مي شود و امام (ع) در فراز نخست دعا مي فرمايد: الهي احمدك و انت للحمد اهل، اي خداي من تو را حمد و سپاس گويم، و تو براي هر سپاس سزاواري.
سپس با اشاره به اينكه خداوند همه ي امكانات رشد و تعالي انسان را در اختيار او قرار داده مي فرمايد: و لو لا احسانك الي و سبوغ نعمائك علي ما بلغت احراز حظي، و لا اصلاح نفسي، و اگر احسان و نيكي تو به من و فراواني نعمتهايت بر من نمي بود، فراهم آوردن بهره ام و اصلاح و نيكو گردانيدن خود را نمي يافتم.
و در زمينه ي به جا آوردن مراتب حمد و سپاس در مقابل نعمتهاي الهي به ما رسيدن به مرتبه ي عالي سپاسگزاري را آموخته و مي فرمايد:
تحمدك نفسي و لساني و عقلي، حمدا يبلغ الوفاء و حقيقه الشكر، حمدا يكون مبلغ رضاك عني، فنجني من سخطك، خدايا من تو را به جان و زبان و عقل (و جميع قواي ظاهر و باطن) خود سپاس و ستايش مي كنم به آن حمد و سپاسي كه به حد وافي رسد و حقيقت شكر و سپاس تو
[ صفحه 199]
باشد و به آنجا رسد كه تو از من خوشنود شوي، خدايا پس مرا از خشم و سخطت نجات بخش. آنگاه در خاتمه ي دعا به ما مي آموزد از خداوند اينگونه درخواست كنيم:
الهي فلا تحرمني خير الاخره و الاولي لقله شكري، و اغفر لي ما تعلم من ذنوبي، اي خداي من پس مرا به سبب ناسپاسيم از خير آخرت و دنيا محروم مگردان، و گناهانم را كه مي داني بيامرز.
[ صفحه 200]