بازگشت

صحت انتساب رساله


آن چه در نگاه اول در كتب تراجم و فهارس مصنفات علما و مصادر كتابشناسي به نظر مي رسد، عدم انتساب نگارش كتابي با عنوان «حاشيه الصحيفة السجادية» و يا عنواني مشابه به ابن ادريس است. اما وجود قرينه هايي، صحت انتساب اين كتاب به ابن ادريس را اثبات مي كند، از جمله:

عنايت ويژه ابن ادريس به كتابت صحيفه سجاديه و دقت نظر وي در اين باب و حواشي وي با رمز (سين) و (خ س) كه تفصيل آن گذشت.

وجود ابن ادريس درسلسله سند صحيفه كامله، آن هم به طرق مختلف كه ذكرش گذشت. تصريح كاتب نسخه ي منحصر به فرد اين رساله در انتها كه آورده است «تمت حاشية ابن ادريس علي الصحيفة السجادية». با توجه به عنايت ويژه اي كه ابن ادريس حلي به صحيفه سجاديه داشته، مي توان مطمئن شد كه مراد وي از ابن ادريس، همان محمد بن منصور بن احمد ادريس حلي مشهور است.

اهتمام به مباحث لغوي، از ديگر قراين است. چرا كه ابن ادريس در كتاب مشهور خود - السرائر - به مباحث لغوي پرداخته و در اين مسأله، از كتب فراواني چون الأبواب اصمعي، المجمل ابن فارس، الجمهرة ابن دريد، الكامل و الاشتقاقات مبرد، العين فراهيدي، النوادر ابن الاعرابي و به طور خاص از الصاح جوهري بهره برده است.

درشرح لغات صحيفه ي سجاديه، تنها منبع مورد استفاده ي ابن ادريس، كتاب الصحاح است و اين عنايت ويژه به كتاب الصحاح، در السرائر نيز به چشم مي خورد.