عالم اديب، سيد علي بن احمد بن محمد معصوم حسيني مدني شيرازي، در سال 1052 ق، در مدينه متولد شد ودر سال 1066 ق، به هند مهاجرت كرد و چندي والي ماهور و توابع آن بود. بعد از آن به زيارت بيت الله الحرام نايل شد و پس از زيارت ائمه ي عراق (ع) به اصفهان آمد و شاه سلطان حسين صفوي، وي را اكرام بسيار كرد. سپس به وطن اصلي خود، شيراز، مهاجرت كرد و مرجع علما و فضلا گرديد و محل بحث و تدريس او مدرسه ي منصوريه بود و در سال 1120 ق، رخت از سراي خاكي بركشيد.

سيد علي خان، صاحب تأليفات گرانقدري است كه از زمره ي آنهاست: «رياض السالكين



[ صفحه 64]



في شرح الصحيفة الكاملة»، «سلافة العصر»، «الدرجات الرفيعة»، «أنوار في أنواع البديع»، «موضع الرشاد في شرح الارشاد في النحو»، «الكلم الطبيب في الأدعية» و شروح سه گانه بر «صمديه».

نسب سيد علي خان مدني، با 27 واسطه به محمد بن زيد بن علي بن الحسين (ع) منتهي مي شود. اين محمد بن زيد، پدر محمد محروق است كه مأمون در سال 203 ق، او را شهيد كرد و او پدر ابو عبدالله جعفر است و او پدر احمد سكين است كه نزد حضرت رضا (ع) مقرب بود و آن حضرت «فقه الرضا» را به خط مبارك خود براي او نوشته اند و آن كتاب شريف، نزد سيد علي خان مدني بوده است (چنانكه صاحب «رياض» و صدرالدين محمد دشتكي - كه از اجداد سيد علي خان است - بدان اشاره كرده اند) [1] .

سيد علي خان مدني، از شارحان صحيفه ي كامله است و كاملترين شرح اين كتاب، از آن اوست و در ابتداي آن مي نويسد:

و قبل الحوض في المطلوب فلنذكر سند روايتنا للصحيفة الشريفة تبركا بالاتصال في الرواية عن منشئها المعصوم. [2] .

آنگاه مي گويد كه او صحيفه را از شيخ بهايي، از عبدالصمد حارثي، از دو شيخش: سيد حسن بن جعفر حسيني كركي و شيخ زين العابدين بن علي بن احمد عاملي، از شيخشان زين الدين علي (فرزند شيخ شهيد شمس الدين محمد بن مكي) روايت مي كند كه او نيز با سلسله ي خود، صحيفه ي كامله را روايت كرده است. [3] .

با وجود آنكه سيد علي خان مدني صحيفه ي خود را از ملا محمد تقي مجلسي روايت نمي كند، اما نسخه هاي صحيفه ي آن دو عالم بزرگوار، كاملا يكسان و مطابق با يكديگر است و اين،به دليل آن است كه آن هر دو، نسخه هاي خود را از نسخه ي شيخ بهايي استنساخ كرده و نسخه ي خود را با آن تطبيق داده اند.



[ صفحه 65]