صحيفه ي كامله، نام مجموعه ادعيه ي امام علي بن الحسين (ع) است كه به طرق مختلف، از آن حضرت روايت شده است.

اين كتاب كه در بين دانشمندان اسلامي به «زبور آل محمد» و «انجيل اهل بيت» موسوم گشته [1] از اولين كتابهايي است كه در دوره ي اسلامي تأليف شده [2] و به واسطه ي داشتن مضامين بلند و همچنين انتسابش به امام سيد الساجدين (ع) از شهرت بسزايي برخوردار گشته است.

در قرون مختلف اسلامي بسياري از دانشمندان و راويان، با اسناد متصل به نقل و روايت صحيفه ي كامله مبادرت كرده اند. تعداد اين اسناد را علامه محمدتقي مجلسي، بالغ بر هزاران هزار مي داند [3] و مي گويد كه متجاوز از ششصد طريق عالي نقل آن را در آثار خود، گزارش كرده است.



[ صفحه 27]



در ميان اين راويان، دانشمندان و مشايخ بزرگي بوده اند كه حلقه ي واسط و شيخ المشايخ اين راويان به شمار مي آيند و با سلسله ي سند و طريق روايت ويژه، صحيفه را روايت كرده اند. كثرت طرق و مشايخي كه در دوره هاي مختلف به نقل و روايت اين كتاب پرداخته اند، بي نظير است و هيچ كتاب ديگري را نمي شناسيم كه مشايخ و محدثان بزرگ، چنين اهتمامي به نقل و روايت آن معمول داشته باشند. اين امر، به گونه اي است كه طرق روايت مشايخ در نقل صحيفه ي كامله، به حد تواتر رسيده و بسياري از علماي رجال و حديث، بدان شهادت داده اند. از جمله ي اين علما، فيلسوف، محدث و فقيه فرزانه سيد محمد باقر، معروف به ميرداماد (م)، اسانيد طرق مشايخ را در روايت صحيفه ي كامله، متواتر مي خواند [4] .

در ذيل اسناد و مشايخ راويان صحيفه ي كامله مي آيد و طرق نقل آنها را ذكر مي شود: