بازگشت

معرفي و نقد ترجمه هاي صحيفه سجاديه


صحيفه سجاديه، مجموعه اي از ادعيه امام سجاد (ع) است كه بعد ازقرآن كريم و كتاب مقدس نهج البلاغه حاوي والاترين معارف الهي شمرده مي شود. و به حق «اخت القرآن »، «انجيل اهل بيت (عليهم السلام ») و «زبور آل محمد (ص ») لقب يافته است. پيشواي چهارم بعد از حادثه خونين كربلا كه همه راهها را براي بيان حقايق مسدود يافت، با زبان دعا به ارشاد بشر پرداخته و تا ابد به جوامع انساني رهنمودهاي ارزنده اي ارائه مي دهد رهنمودهايي كه انديشمندان سترگ و دانشمندان بزرگ را حيران ساخته است. تا جايي كه نگارنده اطلاع دارد، تاكنون 13 ترجمه از اين كتاب ارزشمند به زبان فارسي صورت گرفته، كه به آنها اشاره مي گردد:







1- ترجمه علامه مرحوم ميرزا ابو الحسن شعراني.



2- ترجمه مرحوم مهدي الهي قمشه اي.



3- ترجمه مرحوم فيض الاسلام.



4- ترجمه مرحوم صدر بلاغي.



5- ترجمه عمادزاده اصفهاني.



6- ترجمه محمد آيتي.



7- ترجمه سيد احمد فهري.



8- ترجمه واحد تحقيقات سازمان حج و اوقاف و امور خيريه.



9- ترجمه مرحوم دكتر اسد الله مبشري.



10- ترجمه حسين انصاريان.



11- ترجمه داريوش شاهين.



12- ترجمه مرحوم جواد فاضل.



13- ترجمه محسن غرويان - عبد الجواد ابراهيمي.







* از ترجمه هاي مذكور با اذعان به مقام شامخ علمي مترجمان و تشكر از سعي آن بزرگان شماره هاي اول، دوم و پنجم نثري غامض دارد و به زبان روز نيست. ترجمه هاي چهارم، ششم، هفتم، هشتم،نهم و دهم به زبان روز بوده، از نظر صحت ترجمه نيز جاي بحث ندارد.







* ترجمه شماره يازده نثري بسيار زيبا دارد ولي از نظر صحت ترجمه قابل تأمل است. ترجمه شماره دوازده اثر مرحوم جواد فاضل را نمي توان ترجمه ناميد. آن زنده ياد هرچه دل تنگش خواسته تحت عنوان ترجمه با نثري زيبا و ارزنده نگاشته است.







* ترجمه شماره سيزده نيز در يكي از مجلات تحقيقي مورد ايراد و اشكالات فراوان واقع گرديده و مترجمان محترم نيز تاكنون به نقد مزبور پاسخي نداده اند.







محققين معتقدند كه سند صحيفه سجاديه متواتر است. مرحوم آيت الله العظمي بروجردي (ره) رساله اي درباره سند صحيفه سجاديه و پاسخ به اشكالاتي كه بر سند آن وارد شده، نگاشته و در آن سلسله اجازات خود را نقل كرده است.



«كتاب شناس بزرگ » مرحوم علامه شيخ آقا بزرگ تهراني در كتاب ارزنده «الذريعة الي تصانيف الشيعه » از 66 شرح صحيفه سجاديه با ذكر مشخصات، نامبرده است. متفكر بزرگ «باقر شريف قرشي »،پس از نقل شرح هاي فوق، دو شرح ديگر را به آنها اضافه كرده است.



نگارنده نيز بايد از شرحي كه اخيراً به زبان فارسي به نام «در ديار عاشقان » نوشته حجة الاسلام حسين انصاريان نشر يافته، يادكند.



بنابراين، تاكنون 69 شرح بر صحيفه سجاديه نگاشته شده است.



بر نگارنده است، جهت اطلاع خوانندگان محترم، به كتاب ارزنده «المعجم المفهرس لالفاظ الصحيفة الكاملة الامام علي بن الحسين زين العابدين (ع ») كه سيد علي اكبر قرشي پديد آورده و نيز معجمي كه محقق و انديشمند والا مقام مرحوم دكتر سيد جواد مصطفوي تهيه كرده ولي هنوز به چاپ نرسيده، ياد كند.



از بعدي ديگر، ذكر نام كتاب «الدليل الي موضوعات الصحيفة السجادية » براي كساني كه مي خواهند اين كتاب شريف را به شكل موضوعي مورد مطالعه قرار دهند، مفيد و ضروري به نظر مي رسد.



در خاتمه بايد گفت: جاي تأسف بسيار است كه ما نيز بايد مانند يكي از محققان، از صحيفه سجاديه به عنوان «كتابي ناشناخته » تعبير كنيم.



اميدواريم، مسئولان ذي ربط ترتيبي اتخاذ فرمايند، تا كنگره اي پيرامون اين كتاب مقدس و بنيادي نيز در خصوص آن شكل گيرد.



گفتند يافت مي نشود جسته ايم ما گفت آنك يافت مي نشود آنم آرزوست

احمد باقريان